Nghiên cứu Khoa học > Tin tức
Sinh viên Lê Quang Hiệp – Lớp 40CĐT2 – chuyên ngành Tin tham luận “Kinh nghiệm thực hiện tốt các đề tài nghiên cứu khoa học sinh viên” (19/05/2015)
Theo Quy chế về nghiên cứu khoa học của sinh viên trong các trường đại học và cao đẳng được ban hành kèm theo quyết định số 08/2000/QĐ-BGD&ĐT ngày...
Theo Quy chế về nghiên cứu khoa học của sinh viên trong các trường đại học và cao đẳng được ban hành kèm theo quyết định số 08/2000/QĐ-BGD&ĐT ngày 30/3/2000 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo chỉ rõ nghiên cứu khoa học của học sinh, sinh viên (HSSV) nhằm ba mục đích:
Thứ nhất: Góp phần nâng cao chất lượng đào tạo;
Thứ hai: Tiếp cận và vận dụng các phương pháp nghiên cứu khoa học;
Thứ ba: Giải quyết một số vấn đề khoa học và thực tiễn.
Khi tham gia nghiên cứu khoa học, HSSV sẽ tập làm quen với một đề tài nghiên cứu quy mô nhỏ, sẽ được tiếp cận với những vấn đề cụ thể, có ý thức đào sâu suy nghĩ, và tập cách tư duy để tự nghiên cứu giải quyết một vấn đề. Trong quá trình thực hiện đề tài các bạn sẽ nảy sinh ra nhiều hướng giải quyết khác nhau. Quá trình này sẽ giúp các bạn rèn luyện tư duy độc lập, biết bảo vệ lập trường khoa học của mình. Một số đề tài khoa học thường do một nhóm từ hai bạn trở lên cùng thực hiện do một bạn làm trưởng nhóm vì vậy việc cùng thực hiện một đề tài nghiên cứu cũng giúp các bạn phát triển các kỹ năng mềm như làm việc theo nhóm với sự chia sẻ ý thức và trách nhiệm, thêm vào đó là kỹ năng tra cứu tư liệu, phương pháp phân tích, tổng hợp;
Bên cạnh đó, việc thực hiện và bảo vệ một đề tài nghiên cứu khoa học sẽ rèn giũa cho các bạn kỹ năng diễn đạt, trình bày một vấn đề, kỹ năng thuyết trình, tập cho các bạn phong thái tự tin khi bảo vệ trước một hội đồng khoa học. Đây cũng là trải nghiệm rất quý báu và thú vị mà không phải bất kỳ các bạn nào cũng có được trong quãng đời các bạn của mình;
Bên cạnh những kiến thức và kinh nghiệm thu được thông qua việc nghiên cứu khoa học, các bạn còn được tạo điều kiện trong việc nâng cao kết quả học tập. Mỗi các bạn tham gia viết bài báo khoa học, bài tham luận hội thảo hay thực hiện đề tài nghiên cứu sẽ được cộng thêm điểm rèn luyện. Đây cũng là cách thức giúp các các bạn đạt được kết quả học tập cao cuối năm học;
Một lợi ích khó định lượng được đó là việc thực hiện đề tài nghiên cứu mang lại cho các bạn các mối quan hệ xã hội. Thông qua quá trình tiếp cận với các thầy cô hướng dẫn sẽ thúc đẩy sự gắn bó hơn trong quan hệ của các bạn với các thầy cô. Sau quá trình cộng tác các bạn sẽ học hỏi được rất nhiều từ các thầy cô kiến thức cũng như những kinh nghiệm thực tế;
Tóm lại, việc NCKH có bốn lợi ích to lớn:
Thứ nhất: nâng cao và củng cố kiến thức, đào sâu suy nghĩ;
Thứ hai: phát triển và rèn luyện kĩ năng mềm;
Thứ ba: có cơ hội nhận điểm thưởng từ Khoa và Nhà trường;
Thứ tư: tạo dựng mối quan hệ xã hội.
Những lợi ích này cần được phổ biến để các bạn sớm nhận ngay từ những năm học thứ nhất và thứ hai.
Hoạt động nghiên cứu khoa học của sinh viên của nhà trường chúng ta hiện nay cũng có rất nhiều thuận lợi, tuy nhiên, cũng gặp không ít khó khăn.
Về thuận lợi:
Thứ nhất: NCKH là một trong những hoạt động được Nhà trường cũng như Khoa đặc biệt quan tâm. Đó là những cơ hội để các bạn HSSV được có thêm những kiến thức về chuyên môn mình đang theo học, định hướng các hướng nghiên cứu mới để các bạn có thể lựa chọn được hướng nghiên cứu phù hợp và ban đầu hình thành các ý tưởng nghiên cứu mới. Ngoài ra, các bạn sẽ nắm được xu hướng phát triển của ngành nghề mình theo học trong tương lai để có những bước đi đúng đắn. Và bất cứ Đoàn viên nào tham gia NCKH đều được Đoàn Khoa và Nhà trường tạo mọi điều kiện thuận lợi để thực hiện tốt đề tài của bản thân;
Thứ hai: Trong quá trình học tập, các bạn luôn được các thầy cô giáo phụ trách các môn học cũng như Giáo viên chủ nhiệm luôn động viên, khuyến khích các bạn tham gia NCKH;
Thứ ba: Các bạn có điều kiện tiếp xúc với môi trường công việc của ngành nghề mình đang theo học, được làm chủ nhiệm đề tài, trực tiếp bố trí các thí nghiệm, thu thập và xử lý các số liệu, từ đó giúp các bạn nắm được những khâu cơ bản khi tiến hành một công trình nghiên cứu khoa học, do vậy sẽ hiểu hơn về ngành nghề của mình và thêm yêu nghề hơn;
Thứ tư: Sinh viên tham gia nghiên cứu khoa học, trong quá trình cộng tác, dưới sự hướng dẫn nhiệt tình của các thầy cô, các bạn sẽ thu được rất nhiều kinh nghiệm và sẽ có sự chuẩn bị tốt hơn khi làm đề tài tốt nghiệp do đã có kinh nghiệm trong việc tổ chức một NCKH cũng như trình bày kết quả NCKH của mình trước hội đồng;
Thứ năm: Với việc tham gia NCKH cấp trường và đoạt giải, có thể nói đây là một lợi thế của các bạn khi đi nộp đơn xin việc sau khi tốt nghiệp ra trường.
Về khó khăn:
Bên cạnh những thuận lợi mà các bạn có được khi thực hiện đề tài, các bạn còn gặp phải những khó khăn như:
Thứ nhất: Hầu hết các bạn sinh viên tham gia nghiên cứu khoa học là những sinh viên năm thứ 2 hay năm cuối, nên quỹ thời gian rất hạn hẹp để thực hiện đề tài của mình, bạn phải vừa học vừa làm và phải đảm bảo được kết quả học tập của mình không bị ảnh hưởng;
Thứ hai: Mỗi một đề tài khi được đăng kí đều được dự trù kinh phí. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện đề tài, có thể sẽ có những khoản phát sinh ngoài dự kiến. Do đó, các bạn cần phải có sự hỗ trợ thêm từ phía giáo viên hướng dẫn và gia đình;
Thứ ba: Một số đề tài, sinh viên có thể gặp một số khó khăn như thiếu thốn về cơ sở vật chất;
Thứ tư: Áp lực phải hoàn thành đề tài đúng thời gian quy định.
Mặc dù khi sinh viên làm đề tài NCKH cũng gặp những khó khăn nhất định, nhưng nhìn chung, khi tham gia NCKH ngay từ khi còn là sinh viên sẽ giúp ích cho các bạn rất nhiều như: Giúp các bạn hình thành tư duy khoa học; tổ chức công việc một cách khoa học; tiếp cận thực tiễn và tìm hiểu về chuyên môn mình đang theo học một cách tích cực; trang bị kỹ năng làm báo cáo khoa học và là bước đệm quan trọng để các bạn tiến đến làm đề tài tốt nghiệp.
Một số kinh nghiệm của bản thân trong quá trình thực hiện NCKH
Đầu tiên để có thể đi đến đích cuối cùng của công trình nghiên cứu đòi hỏi đầu tiên là bạn phải thật sự có niềm đam mê nghiên cứu và kiên trì, quyết tâm theo đuổi đến cùng;
Thứ hai, bạn cần nắm được một số kiến thức cơ bản về NCKH, cách thu thập thông tin, cách viết đề cương chi tiết, phương pháp bố trí thí nghiệm, xử lý kết quả nghiên cứu phần lớn những nội dung này được trang bị tương đối đầy đủ trong môn Phương pháp tiếp cận khoa học. Do vậy, nếu bạn có dự định NCKH thì cần nghiên cứu thật kỹ môn học này;
Thứ ba, thông qua tìm hiểu trên website và các công trình nghiên cứu trước có liên quan tới công trình nghiên cứu của mình để ban đầu hình thành được cái nhìn cơ bản, sơ bộ đối với đề tài nghiên cứu của mình;
Thứ tư, bạn phải tìm hiểu và chủ động liên hệ với các thầy cô đang có các đề tài về lĩnh vực mình quan tâm để xin được tham gia, cộng tác;
Thứ năm, nếu gặp áp lực về thời gian do điều kiện khách quan thì bạn có quyền xin được gia hạn thêm thời gian nên đừng nên quá lo lắng;
Thứ sau, bạn cần xác định rõ NCKH tức là mình đang đi theo một hướng mới nên sẽ gặp không ít khó khăn. Đôi lúc bạn thật sự cảm thấy mệt mỏi và muốn từ bỏ. Nhưng hãy nhớ rằng: nếu bạn có một mục đích cụ thể, một đam mê cháy bỏng và một phương pháp thực hiện đúng đắn thì chắc chắn bạn sẽ hoàn thành tốt công trình nghiên cứu của mình.
Trên đây là tham luận của em về kinh nghiệm thực hiện tốt đề tài NCKH của sinh viên. Em xin cảm ơn thây, cô và các bạn đã quan tâm và lắng nghe.
Cuối cùng, em xin gửi lời kính chúc các thầy giáo, cô giáo và các bạn HSSV sức khỏe, hạnh phúc và thành công trong cuộc sống, chúc Lễ phát động HSSV nghiên cứu khoa học thành công tốt đẹp.
Chúc các bạn HSSV đã và đang có ý tưởng NCKH sẽ thành công trên bước đường NCKH của mình.
Em xin chân thành cám ơn!
Sinh viên Lê Quang Hiệp - Lớp 40CĐT2 chuyên ngành Tin – trường Cao đẳng Hàng hải I